Ręka to niezwykle wyspecjalizowany narząd, który odpowiedzialny jest za ogromną ilość istotnych funkcji. Jest narzędziem, którym możemy posłużyć się do popychania, podnoszenia czy siłowania, a jednocześnie możemy wykonać nimi niezwykle precyzyjne i skomplikowane czynności, takie jak pisanie. Tym, co czyni nasze ręce i dłonie tak wyjątkowymi, jest rozwój kory mózgowej oraz skomplikowany mechanizm nerwowy. Aby właściwie ocenić sprawność ręki należy spojrzeć na dziecko całościowo, gdyż ręce powiązane są z tułowiem i zależą od tego co dzieje się w centralnej części naszego ciała. Takie podejście jest zgodne z neurofizjologicznym kierunkiem rozwoju dziecka.
KIEDY DO TERAPEUTY RĘKI?
- Przy trudnościach z koordynacją obu rąk (szczególnie przy wycinaniu nożyczkami, manipulacji przedmiotami, jedzeniem sztućcami),
- Przy występowaniu obniżonego lub podwyższonego napięcia mięśniowego w obrębie kończyny górnej oraz obręczy barkowej,
- Gdy dziecko nieprawidłowo trzyma narzędzia pisarskie, zazwyczaj wynika to z zaburzonego wzorca grafomotorycznego, który obejmuje całe ciało,
- Gdy dziecko ma trudności z samoobsługą – mycie rąk, zapinanie guzików, ubieranie się, zdejmowanie skarpetek, wiązanie sznurówek),
- Gdy nie lubi dotykać nowych i różnorodnych faktur,
- Gdy widoczna jest niedbałość i niezgrabność ruchów (częste upuszczanie przedmiotów, brak precyzyjnej manipulacji),
- Przy trudnościach z dostosowaniem siły do określonego zadania ruchowego.
DIAGNOZA:
Podczas spotkania diagnostycznego przeprowadza się:
- Wywiad dotyczący problemów dziecka oraz przebiegu dotychczasowego rozwoju.
- Analizę czynności ręki w zależności od zgłaszanych i zaobserwowanych trudności dziecka.
- Ocenę poziomu funkcjonowania dziecka w zakresie dużej i małej motoryki.
- Ocenę sprawności motorycznej, siłę a także wytrzymałość mięśni posturalnych. Podczas badania ocenia się także ruchomość stawów oraz kończyn górnych, podstawowe napięcie posturalne, koordynację bilateralną, lateralizację oraz ruchomości gałek ocznych.
- Ocenę percepcji czuciowej, wzrokowej a także wzrokowo-ruchowej.
- Ocenę zdolności grafomotorycznych.
Po wnikliwej obserwacji i diagnozie terapeuta dobiera indywidualny zestaw ćwiczeń odpowiednich do potrzeb i sprawności każdego dziecka.
TERAPIA
- Prowadzona jest zgodnie z założeniami SMART HAND MODEL ( SHM©).
- Najczęściej jest postępowaniem wieloetapowym.
- Może wymagać pracy w zespole specjalistów, w zależności od problemów dziecka.
Celem terapii jest:
- Przygotowanie motoryczno – proprioreceptywne.
- Rozwój umiejętności ręki – realizacja celów terapii.
- Generalizacja umiejętności.